Co zrobić, gdy ścieg zygzak lub ścieg owerlokowy marszczy materiał w czasie szycia?

Wykańczanie krawędzi szytego materiału to jedna z czynności, którą wcześniej lub później każda szyjąca osoba będzie musiała wykonać. Maszyną stworzoną do tej czynności jest oczywiście owerlok, ale nie każdy z nas dysponuje owerlokiem..wtedy rozwiązaniem jest zastosowanie, dedykowanych ściegów z maszyny do szycia, czyli ściegu zygzak (ten rodzaj ściegu znajdziecie w każdej maszynie do szycia) lub ściegu owerlokowego (ten rodzaj ściegu w zależności od modelu maszyny może różnić się wyglądem, ale zasadniczo spełnia tę samą funkcję).

Jednak może dojść do sytuacji, że w czasie szycia ściegiem zygzak lub ściegiem owerlokowym materiał będzie zmarszczony / ściągnięty. Co wówczas? Co zrobić, gdy ścieg zygzak lub ścieg owerlokowy marszczy, ściąga materiał w czasie szycia? Jak prawidłowo szyć ściegiem zygzak lub ściegiem owerlokowym, tak aby nie ściągał on szytego materiału i wyglądał estetycznie? W tym artykule znajdziesz odpowiedź na te pytania.

Jak powinien prawidłowo wyglądać ścieg zygzak?

Być może będziesz zaskoczona/zaskoczony, ale ścieg zygzak jest poprawny, gdy na prawej stronie widać tylko nitkę górną, a na lewej stronie widać nitkę spodnią (od szpulki) i delikatnie nitkę górną! Czyli gdy ścieg zygzak wygląda jak na zdjęciu poniżej.

Zazwyczaj, aby osiągnąć prawidłowo wyglądający ścieg zygzak, wystarczy regulacja nici górnej. Spójrz na zdjęcia poniżej, które przedstawiają, jak zmienia się ścieg zygzak w zależności od naprężenia nici górnej.
1. Prawidłowo ustawione naprężenia – ścieg z obu stron wygląda poprawnie
2. Zbyt mocne naprężenie na nitce górnej- naprężenie to powoduje przeciągnięcie nitki od spodu na prawą stronę materiału, aby to zmienić, należy zmniejszyć naprężenie nitki górnej lub w ostateczności zwiększyć naprężenie nitki dolnej.
3. Zbyt słabe naprężenie na nitce górnej - powoduje, że nitka spodnia nie układa się ładnie. Należy zwiększyć naprężenie nitki górnej lub w ostateczności poluzować naprężenie nitki dolnej.

Ścieg owerlokowy jest zupełnie inny i jak już wspomniałam, jego wygląd różni się w zależności od modelu maszyn - inaczej ścieg owerlokowy wygląda w mechanicznej maszynie do szycia, a zupełnie inaczej w komputerowej maszynie do szycia.

Na zdjęciu powyżej jest ścieg z mechanicznej maszyny (dokładnie jest to model Juno by Janome E1015) i dwa rodzaje z komputerowej maszyny do szycia (Janome 5270QDC).

Wiesz już, jak prawidłowo powinien wyglądać ścieg zygzak i ścieg owerlokowy to przejdźmy do meritum, czyli:

Jak szyć ściegiem zygzak i ściegiem owerlokowy tak, aby nie ściągał on szytego materiał?

Są dwa sposoby, które sprawiają, że podczas szycia ściegiem zygzak lub ściegiem owerlokowym materiał nie jest pomarszczony, a ścieg wygląda ładnie.
Aby z nich skorzystać potrzebujesz, stopki uniwersalnej (jest w standardowym wyposażeniu każdej maszyny do szycia) i stopki owerlokowej. Jeżeli nie masz jej w wyposażeniu, to zdecydowanie warto ją dokupić. Stopki owerlokowe do maszyn Janome znajdziesz tutaj.

• Sposób pierwszy - sprawdza się głównie podczas szycia grubszych, sztywniejszych materiałów.
  Stosuje się go minimalnie inaczej w zależności od stopki, której będziesz używać.

Szycie ściegiem zygzak z wykorzystaniem stopki uniwersalnej.
Wykorzystując tę metodę, należy w czasie szycia tak prowadzić materiał, aby igła z jego prawej strony wbijała się tuż przy krawędzi. Tworząc ścieg dosłownie na krawędzi materiału (spójrz zdjęcia poniżej).

Szycie ściegiem owerlokowym z wykorzystaniem stopki do ściegu owerlokowego.
Stopki do ściegu owerlokowego mogą wyglądać różnie, ale spełniają tę samą funkcję.

Stopka owerlokowa w odróżnieniu od stopki uniwersalnej posiada bardzo istotny prowadnik i druciki lub blaszkę, na których układa się nitka. Do prowadnika (czarny plastikowy lub metalowy) podczas szycia przykładamy krawędź materiału. Wówczas igła wbija się dokładnie tak, jak powinna, czyli w materiał i poza krawędź materiału. Ważne jest, aby podczas szycia tą stopką ustawić optymalną szerokość ściegu owerlokowego/ zygzaka (w instrukcji obsługi waszej maszyny lub na opakowaniu od stopki są najczęściej podane prawidłowe parametry). Igła powinna wbijać się tuż za drucikami w stopce z ich zewnętrznej strony. Przetrzymują one lepiej materiał podczas szycia, dodatkowo ścieg tworzy się na tych drucikach, przez co naprężenie nici jest inaczej rozłożone i jest mniejsze prawdopodobieństwo ściągania materiału.

• Drugi sposób - sprawdza się najczęściej podczas szycia cienkich, miękkich tkanin czy dzianin.
  

Szycie ściegiem zygzak lub ściegiem owerlokowym z wykorzystaniem stopki owerlokowej.
Korzystając z tej metody, ścieg należy tworzyć dalej od krawędzi. Po przeszyciu nadmiar materiału odcinamy. Podczas szycia, materiał jest lepiej przytrzymany, igła łatwiej się w niego wbija. Ścieg jest tworzony na drucikach, a więc nie ściąga materiału, nawet przy szyciu cienkich tkanin czy dzianin.

Jedyny minus tej metody to to, że podczas wycinania wykroju musisz wziąć pod uwagę, że będziesz odcinać ten nadmiar materiału. Czyli musisz zrobić większy zapas na szew.

Dla porównania. Zobacz jak wygląda ścieg zygzak szyty drugim sposobem (czyli dalej od krawędzi) z wykorzystaniem stopki uniwersalnej. Mimo odległości ścieg ściągnął materiał.

Wymiana stopki na owerlokową i efekt szycia jest zupełnie inny.

Niestety czasami może dojść do sytuacji, że mimo zastosowania się do moich rad, efekt szycia nie będzie dla Ciebie całkiem satysfakcjonujący. Co wówczas?
Wtedy należy wyregulować naprężenie nici górnej. Jeżeli masz wątpliwości, jak regulować naprężenie nici górnej to zajrzyjcie do instrukcji obsługi Twojej maszyny. Najczęściej pokrętło regulacji naprężenia nici górnej znajduje się nad igłą.

Jeżeli regulacja nici górnej nie przyniesie satysfakcjonującego dla Ciebie efektu, możesz dodatkowo wyregulować naprężenie nici dolnej - tej umieszczonej w bębenku. Jednak rób to w ostateczności.
Podczas tej regulacji musisz koniecznie zapamiętać pierwotne ustawienie śrubki, ponieważ w ten sposób bardzo łatwo możesz rozregulować naprężenie i w najgorszym przypadku może to skończyć się wizytą w serwisie.
Dlatego, zanim zmienisz naprężenie nici w bębenku, proponuję sfotografuj obecne ustawienie lub oznaczyć w jakiej pozycji znajduje śrubka do regulacji przed Twoją ingerencją. Dzięki temu łatwiej „wrócisz” do poprzedniego ustawienia.
Zmianę naprężenia w bębenku reguluje się poprzez dokręcenie lub poluzowanie śrubki umieszczonej na uchwycie szpulki (bębenku). Uchwyt szpulki (bębenek) w maszynie z chwytaczem wahadłowym.

Uchwyt szpulki (bębenek) w maszynie z chwytaczem rotacyjnym.

Ostatnią możliwością, kiedy naprawdę już nic nie będzie działało, jest podłożenie w miejscu szycia hydrofilii. Usztywni ona delikatnie szytą krawędź materiału i rozpuści się w czasie prania.

Podsumowując
Aby osiągnąć ładny i płaski ścieg zygzak lub ścieg owerlokowy na każdym materiale należy stosować różne techniki szycia, różne stopki i regulować naprężenie nici. Nie ma na to jednego złotego środka. Z mojego doświadczenia mogę Ci podpowiedzieć, że najlepiej jest zawsze stosować stopkę owerlokową, niezależnie czy szyjemy ściegiem zygzak czy ściegiem owerlokowym. Dzięki niej uzyskanie idealnego ściegu jest dużo łatwiejsze. Wiem, że nie każda maszyna posiada tę stopkę w standardowym wyposażeniu, ale wierz mi, warto w nią zainwestować, nie kosztuje dużo, a daje świetne efekty.